मुलीचा बाबा

आपल्या नवऱ्याचं  जेव्हा बापमध्ये रूपांतर होतं, तेव्हा त्याच्यात खूप फरक पडतो. जर तो मुलीचा बाप झाला तर मग विचारायलाच नको. आपण ज्याला चांगलं ओळखतो, असं आपल्याला वाटत असतं त्याची वेगळीच प्रेमळ, हळवी बाजू दिसू लागते.

मुलींसाठी बाबा म्हणजे काय हे सांगता येणं कठीण आहे. माझी मुलगी ३-४ वर्षांची असताना बाबासाठी पोळी करायची. अर्धीकच्ची पोळी बाबा आवडीने खायचा. म्हणायचा, “तुझ्याइतकी चांगली पोळी कुणालाच जमत नाही.” आता पोळीची quality  सुधारलीये पण dialogue हेच असतात. त्याचं  हे वाक्य झालं  कि तिला मनापासून आनंद होतो. तिच्या चेहऱ्यावर न मावण्याइतका.

‘मी बऱ्यापैकी लिहिते,’  हे अनेक जण मला सांगतात. हे जेंव्हा  मी माझ्या पापांकडून ऐकते तेव्हा मला फार छान वाटतं. मग बाकी कुणी चांगलं नाही म्हटलं तरी चालतं.
‘माझा बाबा म्हणजे सुपरमॅन आहे, त्याच्याएवढं  हुशार दुसरं कुणीच नाही, ‘ हे असंच प्रत्येक मुलीला वाटत असतं. आपल्या भावी जोडीदाराची निवड करतानाही कितीतरी मुली आपल्या वडिलांशी मिळते-जुळते गुण  आहेत का? हा विचार करतात. मुलींसाठी वडिलांचं अप्रेसिएशन आणि वडिलांचं प्रेम हि एक अत्यंत महत्त्वाची गोष्ट असते.

गेल्या अनेक वर्षांत बापलेकींच्या नात्यांमध्ये अनेक फरक पडले.  प्रेम असलं तरी ते व्यक्त केलं  जात नसे. हळूहळू मात्र हे चित्र बदलत गेलं. तरीही, अजूनही अनेक घरांमध्ये हे नातं दिसत नाही. मुली आणि बाबा ह्यांच्यामध्ये एक दरी असते. हि दरी मुलींच्या एकूण व्यक्तिमत्वावर परिणाम करते.

संशोधनानंतर असे सिद्ध झाले आहे कि ज्या मुलींचे वडिलांशी असणारे संबंध प्रेम, मैत्री ह्यावर आधारलेले असतात, त्या जास्त आत्मविश्वासाने वावरू शकतात. स्वत:चा स्वीकार करू शकतात. जेंव्हा मुलींना वडिलांकडून प्रोत्साहन मिळत नाही तेंव्हा त्या स्वतः वरच शंका घेऊ लागतात. स्वतः च्या क्षमतेवर घेतली जाणारी शंका त्यांचा आत्मविश्वास कमी करते. (Dunlop, Burns, & Berminghan, 2001).

करियर निवडणे, यशस्वी होणे, योग्य जोडीदार निवडणे, संवाद साधणे, तणाव हाताळणे ह्या सगळ्याच गोष्टींवर बाबांशी असणाऱ्या नात्याचा परिणाम होतो.

शैक्षणिक प्रगतीच्या दृष्टीनेही बाबाचं असणं, मुलांच्या अभ्यासात इंटरेस्ट घेणं, मुलांसाठी फायद्याचं ठरतं. संशोधनानुसार, ज्या मुलींचे वडील मुलींमध्ये इन्व्हॉल्व्हड नाहीत त्या शालेय अभ्यासात मागे पडलेल्या दिसून आल्या. तसेच त्यांची बौद्धिक प्रगती मंदावलेली आढळली. (Grimm-Wassil, 1994). US  Department of  Education च्या अभ्यासानुसारहि हेच सिद्ध झाले आहे. 

बाबांचं मुलींमध्ये इन्व्हॉल्व्हड असणं अत्यंत गरजेचं आहे.  बाबा म्हणून आपलं  मुलींवरती प्रेम असतंच. मुलींचंही  असतं. त्या प्रेमाला वाट करून देणं गरजेचं आहे. मुलीचा मित्र होता येणं गरजेचं आहे.  मुलीचा मित्र होण्यासाठी 

मुलीसोबत वेळ घालवा. तुमच्या मुलीला आणि तुम्हाला आवडणाऱ्या सारख्या गोष्टी कोणत्या? ह्याचा विचार करा. नसतील तर त्या शोधा. ह्या गोष्टी तुम्हाला एकत्र वेळ घालवायला मदत करतील. मुली लहान असतील तर त्यांच्याशी खेळण्यासाठी आवर्जून वेळ काढा.  मुलींना नवीन गोष्टी शिकवा. माझा नवरा आणि मुलगी नेहमी एकत्र स्वयंपाक करतात. तिला निरनिराळ्या गोष्टी शिकविणे हि त्या दोघांसाठीही आनंद देणारी गोष्ट असते. त्याबरोबर बाबा गाडी कशी लावायची, खिळा कसा ठोकायचा, सायकलच्या चाकात हवा कशी भरायची, टायर कसा बदलायचा अशा अनेक गोष्टी सांगत आणि शिकवत असतो. तेही ती एन्जॉय करते. असं काहीतरी नवं  शिकवणं नातं मजबूत करतं.

  ‘बाबा भेटल्यावर सगळं बाबाला सांगावंसं वाटणं,’ हे मुलींसाठी जेवढं आनंद देणारं  असतं  तेवढंच बाबासाठीही. बाबाने ते व्यवस्थित ऐकून घ्यावं. बाबातुन मित्र तयार होण्यासाठी ते खूप गरजेचं असतं. तुमची प्रतिक्रिया , तुमचं मत मुलींसाठी खूप महत्त्वाचं असतं. त्यातूनच त्या विचार करायला शिकतात. म्हणून फक्त ऐकू नका त्यावर प्रतिसाद द्या. तिच्याशी गप्पा मारा. तुमचा तिच्यावर विश्वास आहे हे तिला कळू द्या. तर ती खूप काही करू शकेल.

About Vasudha Deshpande-Korde

Vasudha Deshpande-Korde, Clinical Psychologist and counselor.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *